19 stycznia 2013r., trzy dni przed 150. rocznicą wybuchu Powstania Styczniowego, gościliśmy profesora Tomasza Bocheńskiego, który w sali konferencyjnej wygłosił otwarty wykład na temat motywu powstania w literaturze polskiej.
Profesor zaczął od przywołania słów dwóch wielkich pisarzy: Alberta Camusa, według którego „lepiej umrzeć stojąc niż żyć na kolanach”, i Williama Blake’a, który twierdził, że „kto konia szkoli w walce, będzie przez pustkę śniegów szedł bezpłodną”. Te dwie sentencje określiły dwa bieguny refleksji na temat literackich opisów powstania. Z jednej strony Powstanie Styczniowe było zdaniem autora czymś więcej niż tylko walką Polaków z Rosjanami, było mianowicie odruchem sprzeciwu cywilizacji wolnego człowieka wobec opresyjnego systemu nowoczesnego państwa, z drugiej – jak każda wojna czyniło spustoszenia moralne w szeregach obu stron konfliktu.
Profesor Bocheński zilustrował tę myśl przykładami literackimi od Norwida, przez Asnyka, Pola, Żeromskiego, Rebeka i Iwaszkiewicza, aż po prozę Eustachego Rylskiego. Pojawiające się w toku wykładu dygresje, na przykład o udziale obcokrajowców w powstaniu, poszerzały wywód o interesujące konteksty.
Wstęp wolny!