Na koncercie, na chrzcinach, na ślubach, w muzeum, na wycieczce – wszędzie ludzie z aparatami. Zawodowcy i amatorzy, z długimi obiektywami i z komórkami bez obiektywów. Cykają, pstrykają, kadrują i wchodzą w kadr. W muzeum obejrzałbym słynny obraz, ale oglądam pozujące do zdjęcia Japonki na tle słynnego obrazu. Na szczęście w sąsiedniej  sali stoją mniej ...

Zadanie z tegorocznego egzaminu ósmoklasisty. Niezbyt trudne. A jednak pewna moja znajoma twierdzi, że w klasie jej dziecka nikt sobie z tym pytaniem nie poradził. Naprawdę nikt? Ciekawe dlaczego. Zdaniem wspomnianej znajomej powodem była całkowita nieznajomość opisanych w poleceniu realiów. Pociąg? Przedział? Przodem do kierunku jazdy? Zdarza się, że uczniowie z lepszych szkół nigdy w ...

Pisanie to forma rozmowy z czytelnikiem – wymaga myślenia o jego reakcjach, wyobrażania sobie jego uczuć, zaufania do czytelniczej inteligencji. Traktując odbiorcę poważnie, musimy zostawić mu przestrzeń do interpretacji, domysłu, intelektualnej i emocjonalnej pracy. Myślę więc o czytelnikach tych zapisków, o czytelnikach i czytelniczkach – jak to się dzisiaj mówi w kręgach liberalnej inteligencji. A ...

Znów czytam Czekając na barbarzyńców J.M. Coetzeego, paraboliczną opowieść o wolności, przemocy i mechanizmach rządzenia, której akcja rozgrywa się w nadgranicznej osadzie na krańcach Imperium (trochę przypominającego Rzym, a trochę jakąś afrykańską kolonię). Władze sprawuje tu Sędzia, potrafiący zachować w stosunkach z żyjącymi w górach barbarzyńcami kruchą równowagę. Jednak ze stolicy przybywa pułkownik tajnych służb, ...

W domu wisielca nie mówi się o sznurze. W domu bankruta nie mówi się o komorniku. W domu otyłych nie mówi się o odchudzaniu. W domu bezdomnych nie mówi się o eksmisji (tu już chyba przesadziłem). W każdym razie trzeba uważać na kontekst. Nie zawsze się udaje, na przykład często podświadomie używamy słów kojarzących się ...

Nie znałem tego przysłowia – ktoś znał? Wygląda, jakbym sam je wymyślił, ale jednak nie. Znalazłem tę piękną frazę w Słowniku języka polskiego Maurycego Orgelbranda (Wilno 1861) – można sprawdzić. Tylko nie szukajcie pod hasłem kruk, szukajcie pod hasłem Murzyn. Przysłowie o kruku podano bowiem jako wyjaśnienie przysłowia Próżno myjesz Murzyna. Tego też nie znałem, ...

A może za mało się modlimy? Tak w ogóle za mało, a w czasach pandemii szczególnie za mało. Patron (ojciec?) Europy, czyli święty Benedykt przekazał nam życiową dewizę Ora et labora! (módl się i pracuj), którą zmieniliśmy na Lude et labora! (baw się i pracuj), a właściwie na Labora et lude! (sami sobie przetłumaczcie). Modlitwa ...

Podobno Goethe powiedział: Pojąć coś to umieć to zrobić. Pojąć działanie wiatraka to umieć zrobić wiatrak, pojąć działanie komputera to umieć zrobić komputer, pojąć symfonię to umieć taką symfonię napisać. Głęboka myśl, jak to u Goethego. Tu nazwisko jest gwarantem głębi, Goethe jest wszak wzorcem nowożytnego myśliciela, który głębokie myśli światu przedstawia. Można powiedzieć, że ...

Słynne zdanie otwierające słynną powieść słynnego pisarza brzmi: Wszystkie szczęśliwe rodziny są do siebie podobne, każda nieszczęśliwa rodzina jest nieszczęśliwa na swój sposób. Jest coś głębokiego w tej maksymie Tołstoja. Autor tak wiekopomnych zdań powinien mieć na imię Maksym. Wtedy od razu bym zapamiętał, a tak Aleksy myli mi się z Lwem. Podobnie Dolly myli ...

Pierwsze wakacje bez rodziców. Miałem siedem lat i dopiero szykowałem się do rozpoczęcia szkolnej nauki. Na koloniach byłem najmłodszy, ale dla nierównowagi miałem największą walizkę. No może ratownik, który zabrał płetwy i maskę, mógł mieć większą. Ja w swojej miałem połowę garderoby, papeterię, krem nivea, książkę i sto innych średnio przydatnych rzeczy. Miałem też schowane ...